Coi chừng hội nghị Thành Đô phiên bản 2015

Hình ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc xây đảo nhân tạo trái phép ở bãi Vành Khăn của Việt Nam - Ảnh: CSIS

Chuyến công cán sang Trung Quốc của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, với 7 văn bản có những tên gọi hoàn toàn không liên quan nhau, được ký kết chóng vách giữa chính phủ VN và TQ vào chiều ngày 7-4, ngay khi đoàn của ông Nguyễn Phú Trọng vừa từ sân bay quốc tế Bắc Kinh về nơi đón tiếp, là ghi nhận cho kỷ lục “tốc chiến – tốc thắng”.

Cụ thể nội dung của 7 văn bản này không được công bố.

Đáng ngại nhất là văn bản có tên “Kế hoạch hợp tác giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Cộng sản Trung Quốc giai đoạn 2016 – 2020”, được South China Morning Post đưa tin, là có nội dung “Chúng ta phải tăng cường hợp tác giữa hai đảng, khám phá các cách tiếp cận mới để giải quyết các vấn đề trong quan hệ hai nước, cũng như tìm ra mô hình mới trong việc thúc đẩy quan hệ song phương”.

Ông Nguyễn Phú Trọng không lên tiếng về chuyện TQ xâm chiếm các đảo thuộc chủ quyền VN, mà chấp nhận dùng tiếng nói giữa hai đảng để giải quyết về vấn đề biển Đông.

Điều đó khiến dư luận liên tưởng đến câu chuyện của Hội nghị Thành Đô diễn ra trong hai ngày 3-4 tháng 9, 1990, tại Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên, TQ giữa lãnh đạo cao cấp nhất hai Đảng Cộng sản và Nhà nước VN - TQ.

Cuộc họp mặt này nhằm mục đích bình thường hóa quan hệ giữa hai nước và hai Đảng. Cho đến nay, nội dung và các thỏa thuận trong cuộc họp của đôi bên vẫn chưa được công bố.

Theo ông Dương Danh Dy, cựu tổng lãnh sự của VN tại Quảng Châu, thì chính sách nhượng bộ của các lãnh đạo Việt Nam khoảng thập niên 1990 là một lỗi lớn vì đã đánh mất "bản lĩnh kiên cường, bất khuất", mà chỉ biết "gật đầu tin tưởng và làm theo mọi đề xuất mang đầy chất lừa bịp"... của Trung Quốc, ngay cả chấp nhận việc Trung Quốc can thiệp vào nhân sự cao cấp nhất trong chính quyền.

Sở dĩ có thể nhìn nhận “Hội nghị Thành Đô” phiên bản 2015 vừa diễn ra hôm chiều 7-4 tại Bắc Kinh, vì trong lúc các quốc gia liên quan đến lợi ích hàng hải biển Đông đều lên án hành động TQ chiếm đảo của quốc gia khác, trong đó có đảo của VN, thì người đứng đầu ĐCSVN vẫn cúi đầu “tăng cường hợp tác giữa hai Đảng”.

Thậm chí, nói như Tân Hoa Xã thì chuyến thăm Trung Quốc của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng báo hiệu hai bên trân trọng quan hệ hữu nghị "mạnh mẽ và lâu dài".

Reuters ngày 9-4 đưa tin cho biết, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã bày tỏ quan ngại về việc Trung Quốc "cậy lớn và dùng cơ bắp" để "bắt nạt" các nước nhỏ hơn trong khu vực Biển Đông.

"Chúng tôi nghĩ rằng vấn đề này có thể được giải quyết bằng con đường ngoại giao, nhưng chỉ vì Philippines hay Việt Nam nhỏ hơn Trung Quốc, không có nghĩa là họ có thể bị gạt sang một bên", ông Obama nói.

Ngay hôm ông Trọng chuẩn bị rời Bắc Kinh để thăm tỉnh Vân Nam 9-4, thì người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã “tặng món quà” cho ông Trọng, khi đăng đàn nói rằng các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang xây dựng (trái phép) ở Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) sẽ được sử dụng vào mục đích "phòng thủ quân sự" cũng như cung cấp dịch vụ dân sự có lợi cho các nước khác.

Trong lúc đó, từ phát biểu của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh, phía Bộ Ngoại giao Mỹ lập tức lên tiếng cho biết hoạt động này đã khiến các nước khu vực lo lắng về tham vọng bành trướng lãnh thổ của Trung Quốc. Và phát biểu nói trên của ông Obama cũng được đưa ra ngay sau khi biết “món quà” của bà Hoa Xuân Oánh “tặng” Tổng bí thư ĐCSVN.

Việc im lặng của ông Nguyễn Phú Trọng ngay tại Bắc Kinh trước tuyên bố công khai xâm lược các đảo của VN của bà Hoa Xuân Oánh, cho thấy quá khó hiểu (!?).

Đây là sự tính toán vì đại cuộc – như lời của ông Tập Cận Bình với ông Nguyễn Phú Trọng. Hay là sự khiếp nhược của người đứng đầu ĐCSVN?

Nói theo “ngôn ngữ tuyên giáo”: Vì sao, người đại diện cho Đảng ta, một nhân vật có tinh thần sáng tạo lớn với ý chí kiên cường, đã tích cực phát triển đường lối cải cách đổi mới, và chỉ đạo toàn Đảng toàn dân thu được những thành tích to lớn rất quan trọng bước đầu, thế nhưng trước ông bạn TQ hình như chỉ còn là chiếc bóng?

Vì sao lại mất hết cảnh giác cách mạng gật đầu tin tưởng và làm theo mọi đề xuất mang đầy chất lừa bịp ‘vì chủ nghĩa xã hội’, ‘vì đại cục’ của TQ?.

Bài học này, cần được phân tích sâu sắc trong toàn Đảng, toàn dân, một mặt để thấy rõ sai lầm quá khứ, một mặt để ngăn chặn, phá tan những âm mưu, mánh khoé mới của ngưòi ‘láng giềng bốn tốt’, của ‘những đồng chí’ luôn rêu rao ‘16 chữ vàng’ đang không ngừng vận dụng những thành quả cũ vào trong quan hệ với Việt Nam chúng ta hiện nay và trong tương lai.

Nguyễn Gia Định